Kryminalistyka w procesie wykrywczym przestępstw
związanych z pożarami

W dniach 12-13 kwietnia 2013 r. w Świdniku odbyły się warsztaty z dochodzeń popożarowych FIW-11/2013, których tematyką była:

1. Kryminalistyka w procesie wykrywczym przestępstw związanych z pożarami;
2. Przypadki szczególne postępowań w sprawach o pożary;
3. Praktyczne aspekty sporządzania opinii przez biegłego.

Pierwszy dzień warsztatów poświęcony były zagadnieniom kryminalistyki w procesie wykrywczym oraz przedstawieniu możliwości, jakie tkwią w technikach skanowania terenu i obiektów na nim się znajdujących z wykorzystaniem skanerów laserowych 3D.

W ramach bloku tematycznego „Kryminalistyka w procesie wykrywczym przestępstw związanych z pożarami” funkcjonariusze z Laboratorium Kryminalistycznego Komendy Wojewódzkiej Policji w Lublinie przedstawili tematy:

• „Analiza chemiczna płynów łatwopalnych i ich pozostałości – metody badawcze” – podinsp. mgr Paweł Kuźma, oraz

• „Rejestracja materiału wizualnego z miejsc oględzin” – podkom. mgr Janusz Pawłowski.

Pan asp. sztab. mgr Piotr Branica z Wydziału Techniki Kryminalistycznej Komedy Miejskiej Policji w Lublinie przedstawił tematy pt. „ABC technika kryminalistyki”.
W godzinach popołudniowych Pan Waldemar Kubisz – kierownik Działu Sprzedaży skanerów Laserowych 3D Leica Geosystem, zaprezentował oraz omówił możliwości zastosowań skanowania 3D w technice kryminalistycznej, a zwłaszcza w obszarze dokumentowania miejsca oględzin procesowych.
Pierwszego dnia uczestnicy warsztatów dzięki uprzejmości Prezesa Zarządu WSK „PZL – Świdnik” S.A. mieli możliwość zapoznania się ze specyfiką produkcji w zakładzie branży lotniczej.
Drugi dzień warsztatów poświęcony był dwóm tematom: zasadom sporządzania opinii oraz prezentacjom przypadków szczególnych.

Wykład pt. „Praktyczne aspekty sporządzania opinii przez biegłego” przygotował oraz wygłosił kol.Zbigniew Kwiatkowski. Wykład spotkał się z dużym zainteresowaniem uczestników warsztatów, co tylko potwierdziło wcześniejsze przypuszczenia, że należy nadal prezentować tą tematykę w ramach spotkań warsztatowych.  Kol. Zbigniew Kwiatkowski podjął się trudu opracowania jednego z kolejnych zeszytów tematycznych, który będzie poświęcony właśnie tej problematyce.

W czasie warsztatów odbyło się również spotkanie członków Polskiego Towarzystwa Ekspertów Dochodzeń Popożarowych, na którym prezes Zarządu Głównego przestawił sprawozdanie z realizacji zadań w roku 2012, plan zadań na rok 2013 oraz sprawozdanie z działalności finansowej stowarzyszenia. Kolega Zbyszek Kwiatkowski zaprosił członków PTEDP na spływ kajakowy Drawą organizowany w ramach PTEDP pod koniec czerwca  tego roku.

Podziękowania
W imieniu wszystkich uczestników warsztatów pragniemy serdecznie podziękować kol. mł. bryg. Michałowi Badach z Komendy Miejskiej PSP w Lublinie oraz kol. Grzegorzowi Alinowskiemu z Wydziału Zarządzania Kryzysowego UM w Lublinie za pomoc w przygotowaniu i zorganizowaniu warsztatów. Komendantowi Powiatowemu PSP w Świdniku – bryg. mgr inż. Piotrowi Bazyluk, dziękujemy za gościnę i użyczenie sali  konferencyjnej do przeprowadzenia jedenastego spotkania eksperckiego PTEDP.

Dziękujemy także prelegentom, za przygotowanie merytorycznych i ciekawych prezentacji.

Opracował: Piotr Guzewski

Ustalenie przyczyn pożarów w pojazdach mechanicznych

W dniach 23-24 listopada 2012 r. w Poznaniu odbyły się jubileuszowe dziesiąte warsztaty z dochodzeń popożarowych FIW-10/2012, które zorganizowano w Szkole Aspirantów Państwowej Straży Pożarnej w Poznaniu. Tematem przewodnim warsztatów było “Ustalenie przyczyn pożarów w pojazdach mechanicznych“.

Zajęcia warsztatowe zostały podzielone na cześć praktyczną i teoretyczną. W części praktycznej uczestnicy warsztatów zostali podzieleni na grupy, których celem było określenie przyczyn pożarów pojazdów przygotowanych dla nich na poligonie szkoły w Luboniu. W ten sposób, trzy grupy, ustalały przyczyny pożaru pojazdu, który losowo przypadł im w udziale. Zadaniem grup eksperckich było wykonywali oględziny miejsca pożaru oraz zabezpieczenie śladów popożarowych na postawie, których było ustalenie przyczyny pożaru. Celem tych zajęć było metodyczne wykonania oględzin miejsca pożaru, czytanie śladów oraz sposoby ich prawidłowego zabezpieczania do celów procesowych.

Popołudniu, również pierwszego dnia warsztatów, był wyjazd do fabryki autobusów Solaris w Bolechowie podczas, którego zapoznano się z budową tych pojazdów i systemami przeciwpożarowymi, w które są one wyposażane. Dzięki temu poznano usytuowanie podzespołów autobusów oraz systemów zasilających rozmieszczonych w tych pojazdach. Całość została ubrana w słowa Pana Ireneusza Pachlińskiego z firmy Solaris, który w sposób merytoryczny i bardzo przystępny przedstawił te pojazdy produkowane w Bolechowie.

Wieczorem podczas uroczystej kolacji zostały nadane koledze Wojciechowi Bastkowi uprawnienia eksperta z zakresu dochodzeń popożarowych Polskiego Towarzystwa Ekspertów Dochodzeń Popożarowych.

Drugiego dnia warsztatów grupy, które przeprowadzały oględziny pojazdów przedstawiły wyniki swoich dochodzeń i określiły przyczyny pożarów przedmiotowych samochodów. Przedstawili ślady, które zabezpieczyli podczas oględzin,  hipotezy przyczyn pożarów jakie założyli oraz ostatecznie wyniki przedstawiające przyczyny wybuchu pożaru pojazdu. Następnie zapoznali się z materiałem filmowym dokumentującym spreparowane przez organizatorów przyczyny pożarów aut.
Nie zabrakło czasu na ciekawe przypadki pożarów samochodów przedstawione przez członków stowarzyszenia Wojciecha Bastka, Tomasza Lewandowskiego, Jacka Chwiłkowskiego i Piotra Guzewskiego. Wszystkie te ciekawe case study zostały z ogromną ciekawością wysłuchane i przedyskutowane przez kolegów.
W ostatnim punkcie spotkania. Piotr Guzewski wraz z Jackiem Gawrońskim przedstawili informację z działalności statutowej stowarzyszenia.
W warsztatach udział wzięły 31 osób reprezentujących środowisko biegłych sądowych i ekspertów z zakresu dochodzeń popożarowych. Na zakończenie warsztatów zaświadczenie uczestnictwa w dwudniowym spotkaniu wręczył kol. Piotr Guzewski – Prezes Polskiego Towarzystwa Ekspertów Dochodzeń Popożarowych oraz Viceprezes kol. Jacek Gawroński z inicjatywy którego doszło do zorganizowania tych warsztatów.

Podziękowania
Organizatorzy warsztatów FIW 10/2012 składają serdecznie podziękowania dla wszystkich osób i instytucji, dzięki którym możliwe było zrealizowanie spotkania ekspertów z dochodzeń popożarowych.

Dziękujemy także prelegentom, za przygotowanie merytorycznych i ciekawych prezentacji.

Opracował: Jacek Gawroński

Problemy ustalania przyczyn pożarów. Analiza przypadków.

NAKŁAD WYCZERPANY

Informujemy, że jest już w sprzedaży pierwszy zeszyt PTEDP pt. “Problemy ustalania przyczyn pożarów – Analiza przypadków” w cenie 37,05 zł brutto za 1 egz. + koszty koperty i wysyłki wg cennika Poczty Polskiej. Zeszyt zawiera 100 stron i 90 kolorowych zdjęć oraz rysunków.

Doświadczeni eksperci z zakresu ustalania przyczyn pożarów i członkowie naszego Stowarzyszenia przedstawili w nim analizy przypadków pożarów i wybuchów oraz metodologię działania, która w oparciu o naukowe metody oraz doświadczenie eksperckie pozwoliły wyjaśnić i ustalić przyczynę powstania pożarów i wybuchów.

Ponieważ ilość egzemplarzy możliwa do zakupu jest ograniczona stąd prosimy składać zamówienie na nasz adres e-mail wydawnictwo@ptedp.pl podając:

I. W przypadku osób fizycznych:

1. Imię i nazwisko, adres zamieszkania
2. Ilość zamawianych egzemplarzy

Na tej podstawie dostaną Państwo zwrotną informację o potwierdzeniu przyjęcia zamówienia, w której zostanie podany nr konta, na które należy dokonać wpłaty oraz kwotę do uiszczenia z uwzględnieniem kosztów przesyłki. Zamówienie wysyłamy w ciągu 48 godzin od wpłynięcia prawidłowej wysokości kwoty na wskazane konto Stowarzyszenia. Wystawiamy rachunki za zakupione zeszyty.

II. W przypadku osób prawnych:

1. Nazwa instytucji, adres, NIP (wszelkie dane potrzebne do rachunku)
2. Ilość zamawianych egzemplarzy

Zamówione egzemplarze wysyłamy pocztą na adres zamawiającego z dołączonym rachunkiem do zapłaty na konto Stowarzyszenia. Płatność 7 dni od dnia otrzymania rachunku. Rachunek obejmuje również koszty przesyłki do Zamawiającego.

Zamówienia realizujemy wg kolejności zgłoszeń aż do wyczerpania nakładu.

Ustalenie przyczyn pożarów na terenach leśnych
Przypadki szczególne postępowań w sprawie pożarów

W dniach 20-21 kwietnia 2012 r. w Borne Sulinowo, województwo zachodniopomorskie odbyły się dziewiąte warsztaty z dochodzeń popożarowych FIW-09/2012, które zorganizowano w Wojewódzkim Ośrodku Szkolenia Państwowej Straży Pożarnej. Tematem pierwszego dnia warsztatów było “Ustalenie przyczyn pożarów na terenach leśnych“, natomiast drugi dzień poświęcono na “Przypadki szczególne postępowań w sprawie pożarów“.

Głównym tematem warsztatów były przyczyny pożarów na terenach leśnych i wykład inauguracyjny w tym zakresie przedstawił Tomasz Sawicki (PTEDP). Zagadnienia dotyczące prędkości rozprzestrzeniania się pożaru na terenach leśnych w zależności od warunków atmosferycznych, topograficznych oraz warunków wilgotności ściółki i drzewostanu, przedstawił Rajmund Dargas (PTEDP).

Kolejne wystąpienia należały do przedstawicieli Lasów Państwowych. Podstawy oceny stopnia zagrożenia pożarowego w lasach  przedstawił Maciej Lipka (Naczelnik p.poż. w Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Szczecinie). A analizę stanu ochrony przeciwpożarowej na terenie RDLP Szczecinek za lata 2006 -2012 r. przedstawił Wiesław Kostrzewa (RDLP w Szczecinku). Natomiast przedstawiciele Lasów Państwowych z nadleśnictw: Czarnobór, Drawsko Pomorskie i Tychowo, zapoznali uczestników warsztatów ze: szczególnymi przypadkami pożarów, charakterystyką warunków w jakich pożary powstawały oraz sposób prowadzenia dochodzenia popożarowego zmierzającego do ustalenia przyczyny pożarów w lasach.

Drugi dzień warsztatów zapoczątkował kol. Zbigniew Kwiatkowski  (PTEDP) przedstawiając temat praktycznych aspektów konstruowania opinii w połączeniu z case study – skorelowanie zasad teoretycznych z elementami dokładności procesowej.
Swoje wystąpienie tego dnia miał również kolejny zaproszony gość Pan Dariusz Trzciński (Prezes Kolei Bałtyckiej S.A. w Szczecinie), którego prezentacja dotyczyła „Stanu eksploatowanego taboru kolejowego ze szczególnym uwzględnieniem rozwiązań i zabezpieczeń eliminujących zagrożenie pożarowe na szlakach śródleśnych”. Dzięki temu wykładowi uczestnicy zapoznali się m. in. z najnowszymi rozwiązaniami  w zakresie układów hamulcowych wózków wagonowych oraz wpływem tych rozwiązań na poprawę zagrożenia pożarowego.

Kolejnym punktem spotkania była prezentacja przygotowana przez kolegę Romana Artyńskiego (PTEDP), który rozwiał wątpliwości dotyczące przyczyn powstawania pożarów w lasach od promieni słonecznych przechodzących przez szkło butelkowe. Badania naukowe prowadzone w tym zakresie potwierdziły, że ta przyczyna pożaru w lasach to mit.
Ponadto uczestnicy warsztatów omówili ciekawe przypadki z prowadzonych przez siebie dochodzeń popożarowych. Kolega Wojciech Bastek (PTEDP) omówił „Pożar elewacji zewnętrznej budynku ZL III”. Michał Badach (KM PSP w Lublinie) „Pożar linii technologicznej nr 1 stacji termicznego suszenia osadów odwodnionych oczyszczalni ścieków Hajdów MPWIK w Lublinie sp. z o.o. w dniu 20 maja 2009 r.” a Mariusz Plak (PTEDP) „Analizę zdarzenia z udziałem butli na propan-butan”.
W ostatnim punkcie spotkania kol. Piotr Guzewski przedstawił informację z działalności statutowej PTEDP a kol. Tomasz Sawicki omówił zasady nadawania uprawnień eksperta z zakresu dochodzeń popożarowych Polskiego Towarzystwa Ekspertów Dochodzeń Popożarowych.

W warsztatach udział wzięły 23 osoby reprezentujące środowisko biegłych sądowych i ekspertów z zakresu dochodzeń popożarowych. Na zakończenie warsztatów zaświadczenie uczestnictwa w dwudniowym spotkaniu wręczył kol. Piotr Guzewski – Prezes Polskiego Towarzystwa Ekspertów Dochodzeń Popożarowych oraz Viceprezes kol. Zbigniew Kwiatkowski z inicjatywy którego doszło do zorganizowania tych warsztatów.

Podziękowania
Organizatorzy warsztatów FIW 09/2012 składają serdecznie podziękowania dla wszystkich osób i instytucji, dzięki którym możliwe było zrealizowanie spotkania ekspertów z dochodzeń popożarowych. Szczególne podziękowania kierujemy pod adresem mgr. inż. Sławomira Cichonia – Dyrektora Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Szczecinku, st. bryg. mgr. inż. Henryka Cegiełki Zachodniopomorskiego Komendanta Wojewódzkiego PSP w Szczecinie oraz mł. bryg. mgr inż. Jacka Jagodzkiego Naczelnika Wojewódzkiego Ośrodka Szkolenia PSP w Bornem Sulinowie.

Dziękujemy także prelegentom, za przygotowanie merytorycznych i ciekawych prezentacji.

Opracował: Zbigniew Kwiatkowski

Polska literatura z zakresu dochodzeń popożarowych oraz badań przyczyn pożarów jest nad wyraz skromna. Ubiegłe stulecie to ledwie kilka zwartych pozycji wydawniczych poświęconych tej tematyce. W zakresie prawnokarnym pożary były przedmiotem opracowań publikowanych przez prof. zw. dr. hab. Brunona Hołysta (1962) oraz prof. zw. dr. hab. Bogusława Sygita (1981).

Wielu pokoleniom policjantów i strażaków oraz biegłych sądowych znane są pozycje Pawła Borowskiego i Franciszka Pawłowskiego poruszające aspekty organizacji dochodzeń popożarowych oraz analiz przyczyn pożarów (1973, 1974, 1981). Kolejnym wydawnictwem z tamtego okresu, które warto tu wymienić to praca habilitacyjna  autorstwa zespołu w składzie: Antoni Kwiatkowski, Tadeusz Rydzek, Czesław Szulc, Jerzy Wolanin i Mirosław Zdanowski (1989).

Była to pierwsza tak obszerna pozycja ukazująca możliwości wykorzystania elektronicznych technik obliczeniowych do konstruowania matematycznych modeli opisujących przyczyny i okoliczności pożarów. Instalacje elektryczne i urządzenia elektryczne, jako potencjalne źródła pożaru doczekały się ciekawych opracowań autorstwa Ryszarda Zielińskiego (1992, 1994).

Inni autorzy zwartych publikacji poruszających problemy związane z procedurą ustalania przyczyn powstawania pożarów to: Piotr Kwiatkowski (2000), Tadeusz Terlikowski (2000) i Zdzisław Choroszewski (2000, 2005).

Początek XXI wieku to kilka kolejnych wydawnictw, w tym trzy ważne wydawnictwa opublikowane w ramach międzynarodowych konferencji pod hasłem „Badanie przyczyn powstawania pożarów – Research into the casuses of fire”, które odbyły się w Szkole Aspirantów Państwowej Straży Pożarnej w Poznaniu w latach 2003, 2005 i 2007. Niestety w odczuciu środowiska ekspertów policyjnych i pożarniczych oraz biegłych sądowych wykonujących zadania w obszarze badań przyczyn pożarów oraz ujawniania ich sprawców, wydawnictwa te – choć niezwykle cenne – nie zaspakajają ich obecnych potrzeb. Szczególne braki odczuwane są w zakresie metodyki badań pogorzeliska oraz możliwości, jakie daje współczesna nauka i technika w kryminalistycznym badaniu pogorzeliska oraz ujawnianiu sprawców podpaleń. Opracowania z tego zakresu nadal cierpliwie czekają na swoich autorów.

Niniejsze wydawnictwo pod tytułem „Wybrane zagadnienia z zakresu dochodzeń popożarowych”, to zbiór artykułów przygotowanych przez praktyków, w większości strażaków Państwowej Straży Pożarnej, wśród których są biegli sądowi z zakresu pożarnictwa oraz członkowie Polskiego Towarzystwa Ekspertów Dochodzeń Popożarowych w Poznaniu.

Tytuł wydawnictwa określa w zasadzie zakres opracowania, którego ramy wyznacza przede wszystkim doświadczenie autorów oraz obszar wiedzy, którą chcieli podzielić się z czytelnikiem. Być może w niektórych przypadkach czytelnicy odnajdą wiedzę  nazbyt osobistą, bardziej opartą na własnych obserwacjach autora i analizie zjawisk występujących podczas badania miejsca pożaru niż na chłodnej analizie stricte naukowej. Jednak z pewnością jest to pozycja ukazująca problemy, na które wrażliwe jest środowisko osób zajmujących się ustalaniem przyczyn pożarów. Stanowi cenną próbę uzupełniania luki w polskiej literaturze z zakresu dochodzeń popożarowych oraz badań przyczyn pożarów.

Redaktorzy niniejszego zbioru artykułów pragną serdecznie podziękować wszystkim autorom, którzy poświęcili swój czas na przygotowanie zamieszczonych tekstów. Serdecznie dziękujemy recenzentom: bryg. dr Barbarze Ościłowskiej, st. bryg. w st. spocz. dr. inż. Stanisławowi Lenartowi, mł. bryg. dr. inż. Grzegorzowi Pragaczowi nie tylko za wyrażone opinie, ale przede wszystkim za cenne uwagi, które przyczyniły się do poprawy jakości tekstów zarówno w warstwie merytorycznej, jaki i językowej. Słowa szczególnego podziękowania kierujemy pod adresem Pana mł. insp. Pawła Rybickiego – Dyrektora Instytutu Badawczego Centralne Laboratorium Kryminalistyczne Policji w Warszawie oraz pracownikom tego Instytutu Badawczego, za dostrzeżenie potrzeby przedstawienia problematyki dochodzeń popożarowych. Dzięki zaufaniu, którym nas obdarzyli możliwe stało się ostateczne przygotowanie tej publikacji do druku. Mamy nadzieję, że będzie ona przydatna nie tylko dla biegłych, policjantów i strażaków, ale również dla prokuratorów i sędziów, którzy w swojej pracy korzystają z wiedzy specjalistycznej ekspertów opiniujących w sprawach o pożary.

Pod red. Piotra Guzewskiego i Mirosława Rosaka, Wyd. CLKP, Warszawa 2011

Źródło: CLK Warszawa

Ocena prawno-karna pożarów.
Opiniowanie w świetle teorii i prawa procesowego oraz specyficznych potrzeb organów procesowych.
Restytucja mienia po pożarach.

W dniach 2-3 grudnia 2011 r. w Łodzi odbyły się kolejne, ósme warsztaty z dochodzeń popożarowych połączone z seminarium zorganizowanym na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego.

Tematyką części seminaryjnej były podstawy prawne opiniowania oraz oczekiwania organów procesowych w zakresie opinii przygotowywanych przez biegłych z zakresu pożarnictwa.

Ocenę prawno-karną pożarów, w tym wyjaśnienie głównych problemów wynikających z interpretacji artykułu 163 §1 kk przedstawił prof. zw. dr hab. Bogusław Sygit. Opiniowanie w świetle teorii i prawa procesowego omówił dr Radosław Olszewski.

Kolejne referaty były poświęcone opiniom biegłych występujących w sprawach o pożary z punktu widzenia specyficznych potrzeb organów procesowych. Ze strony Sądu Najwyższego stanowisko przedstawił dr Dariusz Świecki oraz potrzeby ze strony Policji przedstawił dr Krzysztof Gieburowski.

Kolejne wystąpienie autorstwa doświadczonych wykładowców ze Szkoły Policji w Pile pp. podinsp. Wojciecha Thiel oraz podinsp. Zbigniewa Bogusza dotyczyło roli biegłych podczas procesowych oględzin miejsca pożaru.

Na zakończenie seminarium zastępca komendanta Szkoły Aspirantów PSP w Poznaniu st. bryg. Piotr Guzewski przedstawił wprowadzenie do zagadnienia etyki biegłego. Temat ten będzie kontynuowany na kolejnym spotkaniu. Docelowo członkowie Polskiego Towarzystwa Ekspertów Dochodzeń Popożarowych zamierzają opracować i przyjąć własny kodeks etycznego postępowania biegłego występującego w sprawach o pożary.

W części warsztatowej spotkania uczestnicy zapoznali się z zakresem oraz zadaniami restytucji mienia po pożarach. Zagadnienia te zaprezentowali uczestnikom warsztatów pp. Artur Oczkowski oraz Dariusz Kurowski z polskiego przedstawicielstwa firmy Belfor. Jak się okazało zdarza się, że przyczyna pożaru, której nie udało się określić podczas procesowych oględzin miejsca zdarzenia uwidacznia się podczas zabiegów przywracania obiektu/urządzenia do stanu sprzed zdarzenia. Tym samym dla eksperta/biegłego jest to kolejna, cenna możliwość ustalenia okoliczności, które doprowadziły do powstania pożaru.

Zainteresowanie spotkaniem seminaryjno-warsztatowym, pomimo grudniowej przedświątecznej aury, było wyjątkowo duże. Chęć udziału zgłosiło 37 osób, ostatecznie w seminarium oraz warsztatach udział wzięły 33 osoby, w tym również studenci UŁ – członkowie Studenckiego Koła Kryminalistycznego działającego pod opieką prof. Bogusława Sygita.

Opracował: Piotr Guzewski

Ofiary śmiertelne w pożarach
Zakres badań kryminalistycznych oraz toksykologicznych

W dniach 25-26.03.2011 w Poznaniu odbyły się siódme warsztaty z dochodzeń popożarowych FIW-07/2011. Tematyka spotkania dotyczyła następujących zagadnień:

1. Ofiary śmiertelne w pożarach.
2. Zakres badań kryminalistycznych oraz toksykologicznych.

Z analiz statystycznych prowadzonych przez Państwową Straż Pożarną wiemy, że w latach 2000-2009 przeciętnie każdego roku w pożarach ginęło około 550 osób. Wskaźnik ilości ofiar śmiertelnych na 1 milion mieszkańców w Polsce w roku 2009 to 14,2, natomiast średni wskaźnik za lata 1997-2009 wyniósł 12,7.  W tym samym czasie ilość ofiar, które odniosły obrażenia w związku z zaistniałymi pożarami mieściła się w przedziale od ok. 2 do 4 tys. W przeliczeniu na 1 tysiąc pożarów wskaźnik ofiar śmiertelnych w  latach 2000-2009 wyniósł średnio ok. 3.6. natomiast wskaźnik ilości ofiar rannych mieścił się w przedziale od ok. 16 do prawie 25.

Ofiary śmiertelne oraz osoby ranne w pożarach, oprócz bólu i strat w wymiarze czysto ludzkim, generują olbrzymie straty dla budżetu Państwa. W Polsce nikt nie podjął się jeszcze próby oszacowania wielkości tych strat, dlatego też w tym zakresie korzystamy z metodyki przyjętej w innych państwach. Zgodnie z danymi brytyjskimi koszt śmierci jednego człowieka szacuje się na kwotę ok. 780 tys. funtów, co odpowiada ok. 3,7 mln zł.   Jedna osoba ranna pociąga za sobą koszt w wysokości przeciętnie 92 tys. funtów, co odpowiada ok. 432,4 tys. zł. ,  Tym samym w analizowanym okresie 10 lat, przyjmując tę metodykę szacowania kosztów ponoszonych przez budżet państwa, straty z tytułu ofiar śmiertelnych (5959 osób w okresie 2000-2009) to kwota rzędu ok. 22 mld. 48 mln. zł, oraz straty z tytułu ofiar rannych (32057 osób w okresie 2000-2009) to kolejne ok. 13 mld 862 mln zł. Razem daje to w okresie 10 lat kwotę ok. 35 mld. 910 mln. zł, która znacząco powiększa ogólną wartość strat bezpośrednich ponoszonych przez państwo w związku z zaistniałymi pożarami.
Każdy przypadek zgonu w pożarze jest przedmiotem szczegółowych badań i analiz prowadzonych przez śledczych oraz ekspertów medycyny sądowej. Ich zadaniem jest wykazanie, czy śmierć była następstwem powstałego pożaru, czy też były inne okoliczności np. o podłożu przestępczym. Jeśli doszło do zatrucia organizmu człowieka, to również ważne jest określenie przyczyn z podaniem zarówno czynnika toksycznego, czasu jego oddziaływania oraz następstw zdrowotnych. Musimy pamiętać, że wyniki specjalistycznych badań sądowych mogą przyczynić się nie tylko do ujawnienia okoliczności, które doprowadziły do zgonu lub zatrucia, ale również do ujawnienia nieprawidłowości w zakresie zastosowanych w obiektach materiałów, czy też nieprawidłowości w zakresie przestrzegania przepisów związanych z warunkami ochrony przeciwpożarowej w obiekcie.

Drugi dzień warsztatów FIW 07/2011 poświęcony był prezentacji szczególnych przypadków z postępowań prowadzonych przez uczestników biorących udział w warsztatach. Ponadto kol. Tomasz Sawicki przestawił oraz omówił strukturę przykładowej opinii biegłego.

W drugiej części spotkania przedstawiciel firmy STIGO Sp. z o.o. Pan Piotr Zaranek zaprezentował możliwości programu PyroSim służącego do konstruowania modeli Fire Dynamics Simulator (FDS), czyli modeli rozwoju pożaru. W państwach anglosaskich eksperci bardzo często sięgają po to użyteczne narzędzie do weryfikacji przyjętych na podstawie badań miejsca pożaru hipotez. Mamy nadzieję, że również biegli w Polsce zainteresują się tym programem i będą wspierać się analizami FDS w ustalaniu przebiegu pożaru oraz miejsca jego początku.

W warsztatach wzięło udział 30 osób, którym na zakończenie spotkania wręczono zaświadczenia uczestnictwa. Uczestnicy otrzymali również komplet materiałów ze spotkania, wydany w formie CD oraz wersję demonstracyjną programu PyroSim.

PODZIĘKOWANIA
Organizatorzy siódmych warsztatów FIW 07/2011 składają serdecznie podziękowania dla wszystkich osób i instytucji, dzięki którym możliwe było zrealizowanie spotkania ekspertów z dochodzeń popożarowych. Szczególne podziękowania składamy na ręce Pana dr. n. med. Czesława Żaby Kierownika Katedry i Zakładu Medycyny Sądowej  UM w Poznaniu oraz p. mł. asp. Sebastiana Dropińskiego z KWP w Poznaniu. Dziękujemy również kol. Tomaszowi Wiśniewskiemu za pomoc w organizacji zajęć w Zakładzie Medycyny Sądowej UM w Poznaniu. Tradycyjnie dziękujemy również uczestnikom za zainteresowanie i udział w spotkaniu. Tym razem zainteresowanie było tak duże, że nie wszystkim udało się wziąć w nich udział, za co przepraszam tych, dla których zabrakło już miejsca.

Piotr Guzewski

W dniach 26-27 listopada 2010 roku w Warszawie odbyły się szóste warsztaty z dochodzeń popożarowych FIW-06/2010. Tematyka spotkania dotyczyła:

1. Możliwości badawczo-analityczne CLK KGP w Warszawie w zakresie badań przyczyn pożarów (26.11.2010);
2. Kompetencji i metodologii pracy biegłego sądowego – Pierwszy Kongres Nauk Sądowych (27.11.2010).

Pierwszy dzień całkowicie poświęcony był zapoznaniu uczestników warsztatów z działalnością CLK w zakresie badań związanych z przyczynami powstawania pożarów. Dzięki uprzejmości Kierownika Instytutu Naukowego-Centralne Laboratorium Kryminalistyczne (IN-CLK) mł. insp. Pawła Rybickiego oraz pomocy nadkom. Piotra Trojanowskiego mieliśmy możliwość zajrzenia do pracowni fizykochemii, biologii, daktyloskopii, mechanoskopii i balistyki. Podinspektor dr Mirosław Rosak – pełnomocnik ds. Naukowych i Zarządzania Jakością zaprezentował strukturę IN-CLK oraz zakres prowadzonych prac i badań. Uczestnicy mieli niepowtarzalną okazję zapoznania się z najnowszą metodą bezinwazyjnego badania powierzchni na dowodach zabezpieczonych na miejscu przestępstwa/zbrodni. Opracowana w IN-CLK nowatorska na skalę światową metoda skaningowego badania powierzchni pokrytych lub zanieczyszczonych trudno usuwalnymi substancjami (np. sadzą), z pewnością stanowi istotne rozszerzenie możliwości kryminalistycznego badania miejsc przestępstw, w tym również miejsc bardzo trudnych do prowadzenia oględzin, jakim niewątpliwie są pogorzeliska. Efektem wizyty była wymiana doświadczeń, która zaowocowała przeprowadzeniem wstępnych rozmów dotyczących zweryfikowania możliwości aparatury badawczej oraz przyjętej metodyki prowadzenia badań w warunkach zbliżonych rzeczywistych. Badania takie mogłyby być przeprowadzone  przy współudziale PTEDP oraz w Szkole Aspirantów PSP w Poznaniu która dysponuje na poligonie obiektami przygotowanymi do aranżowania przebiegu pożarów wewnętrznych.

1 Kongres Nauk Sądowych

Drugi dzień warsztatów to udział uczestników spotkania w I Kongresie Nauk Sądowych, który odbył się w Auditorium Maximum Uniwersytetu Warszawskiego. Inicjatorem przeprowadzenia kongresu był dr med. Jerzy Pobocha – Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego 1KNS. Uczestników kongresu gościł  prof. dr hab. Tadeusz Tomaszewski – Prorektor Uniwersytetu Warszawskiego, pełniący rolę Przewodniczącego Rady Naukowej 1KNS. Podczas kongresu, w którym udział wzięło ponad 1000 uczestników reprezentujących środowiska polskiej nauki, niezależnych ekspertów, biegłych z list sądów okręgowych, stowarzyszeń, poruszono szereg tematów związanych z problemami dotyczącymi biegłych, ich statusu, aktów prawnych regulujących status biegłego w Polsce. W obradach kongresu wziął udział również Wiceminister Sprawiedliwości Zbigniew Wrona, który m.in. wypowiedział się na temat stanu prac nad ustawą o biegłych sądowych.

Główne cele kongresu to:

• integracja biegłych i rzeczoznawców,
• zorganizowanie przedstawicielstwa,
• szeroka informacja w mediach,
• poprawa statusu biegłego,
• optymalizacja współpracy biegłych z wymiarem sprawiedliwości.

Szczegółowe informacje n/t historii Kongresu, jego celów oraz prowadzonych prac można znaleźć na stronie www.1kns.pl

W warsztatach wzięło udział 25 osób, którym na zakończenie spotkania wręczono zaświadczenia uczestnictwa. Uczestnicy otrzymali również komplet materiałów ze spotkania, wydany w formie CD.

PODZIĘKOWANIA
Organizatorzy szóstych warsztatów FIW 06/2010 składają serdecznie podziękowania dla wszystkich osób i instytucji, dzięki którym możliwe było zrealizowanie spotkania ekspertów z dochodzeń popożarowych. Szczególne podziękowania składamy na ręce Kierownika Instytutu Naukowego-Centralne Laboratorium Kryminalistyczne Pana mł. insp. Pawła Rybickiego oraz nadkom. Piotra Trojanowskiego, który zaplanował i zorganizował wizytę w poszczególnych Wydziałach IN-CLK. Dziękujemy również Panu Rafałowi Sołowinowi za organizacyjne przygotowanie spotkania warsztatowego w Warszawie. I jak zwykle dziękujemy również uczestnikom za zainteresowanie i udział w tym owocnym spotkaniu.

Piotr Guzewski